انسان موجودی اجتماعی است و نیازمند به ارتباط با دیگران. برقراری ارتباط خوب با دیگران ممکن نخواهد بود مگر اینکه مهارت ارتباطی مناسبی داشته باشیم. بهترین زمان برای آموزش و تقویت مهارت های ارتباطی کودکان سال‌های اول زندگی است. در واقع با آموزش و تقویت مهارت های ارتباطی کودکان در ابتدای مسیر زندگی می‌توانیم به حضور موثر در اجتماع و برقراری روابط اجتماعی کودک در آینده کمک کنیم.
پرورش مهارت های ارتباطی کودکان و تقویت فن بیان، از جمله مهم ترین توانایی هایی است که تاثیر به سزایی در موفقیت و آینده فرزندتان دارد. بعضی از کودکان آنقدر جذاب صحبت می کنند که به سرعت همه را جذب خود می کنند، فرآیندی که نحوه دوست یابی، اجتماعی شدن کودک و یادگیری او را تحت تاثیر قرار می دهد. اهمیت این قضیه خصوصا در سنین نوجوانی و بعد از آن بیشتر نیز می شود. متاسفانه کودکانی که فاقد مهارت های ارتباطی هستند، به تدریج گوشه گیر و منزوی می شوند؛ عاملی که می تواند آن ها را مستعد آسیب های روانی کند. برقراری ارتباط خوب با دیگران مستلزم تقویت مهارت های ارتباطی و فن بیان است. از آن جایی که کودکان تشنه یادگیری هستند و از انعطاف شخصیتی بالاتری برخوردار می باشند؛ بهترین زمان برای دست یافتن به این توانایی همان سنین خردسالی ست. مهارت ارتباطی و فن بیان بالا در فرآیند دوست یابی بسیار حائز اهمیت است. کودکان در معاشرت با همسالان خود قانون پذیری، نظم و روابط اجتماعی را می آموزند.
روش های پرورش مهارت های ارتباطی کودکان و تقویت فن بیان
قصه گویی با استفاده از تصاویر یکی از جالب‌ترین فعالیت‌هایی است که کودکان را عاشق تعریف کردن داستان می‌کند. برای انجام این بازی باید چند تصویر در اختیار کودک قرار دهید و از او بخواهید به کمک این عکس‌ها و تصاویری که در دست دارد یک داستان بسازد. همچنین اگر مشاهده کردید این کار برای کودک شما دشوار است، می‌توانید تصاویر را به صورت جدا و تک تک در اختیار کودک قرار دهید و از او بخواهید در مورد تصاویر توضیح دهد و چیزهایی که در عکس می‌بیند مانند، منظره‌ّها، افراد، رنگ‌ها و دیگر جزئیات عکس را بگوید.
ارائه یا صحبت کردن در مورد یک چیز نه تنها مهارت های ارتباطی کودکان را افزایش می‌دهد بلکه به او کمک می‌کند تا در آینده و برای صحبت کردن در جمع مشکلی نداشته باشد. ارائه یکی از فعالیت‌هایی است که برای کودکان پیش دبستانی توصیه می‌شود زیرا بسیاری از بچه‌ّها در طول دوره تحصیل در مدرسه و حتی در دانشگاه برای صحبت کردن در جمع دچار مشکل می‌شوند. برای تمرین ارائه می‌توانید ابتدا از خواندن شعر مورد علاقه کودک شروع کنید، سپس از کودک خود بخواهید در مورد موضوعات پیچیده‌تری مانند بارش باران، صرفه جویی در مصرف آب و مانند این موارد برای شما صحبت کند. برا تقویت این مهارت کم کم کودک را تشویق کنید نه تنها فقط در جمع خانواده بلکه در مکان‌های عمومی‌تر و در حضور افراد بیشتری صحبت کند.
۲۰ سوالی نه تنها برای بچه‌ها بلکه یک بازی جذاب و محبوب برای بزرگترها هم محسوب می‌شود. ۲۰ سوالی یک بازی فوق‌العاده است که به توانایی کودکان در تجزیه و تحلیل موقعیت و یافتن پاسخ مستقیم کمک می‌کند.احتمالا نحوه این بازی را به خوبی بلد هستید به یک چیزی مانند یک مکان معروف یا یک شخصیت مشهور فکر کنید و دیگران باید با پرسیدن فقط ۲۰ سوال به پاسخ درست دست پیدا کنند. این ۲۰ سوال باید به صورتی پرسیده شود که جواب آن‌ها تنها بله یا خیر باشد. اگر بقیه نتوانند به درستی حدس بزنند که شما به چه چیزی فکر می‌کنید شما برنده بازی می‌شوید.
ادامه دارد….
نازنین عاطفی کارشناس ارشد روانشناسی
